Leestijd 4 minuten
Normaal gesproken rammel ik een stuk van ruim 2.000 woorden er binnen een uurtje uit. Maar dit stuk wil maar niet uit mijn vingers wil rollen. Ik zoek een rustige inleiding, omdat ik ergens wel weet dat je hele moeilijke dingen niet zo plompverloren op tafel moet gooien. Eerst wat feiten, de situatie duiden, rustig opbouwen en dan ergens in het midden van het stuk opbouwen naar de pijn. Tegelijkertijd weet ik dat het niet zoveel uitmaakt hoe je het zegt, het wil toch niet landen. Onze bestuurlijke elite zegt het al veel langer in van die mooi opgebouwde teksten: ‘We moeten de moeilijke gesprekken met elkaar gaan voeren’. Maar het gebeurt niet.
We zien het gebeuren, we weten waar we naartoe gaan, maar we zwijgen en doen alsof het niet bestaat. Dus moet je hier eigenlijk wel op een verzachtende manier over praten? Dringt dan de ernst wel door? Plompverloren dan toch maar: De pandemie is niet over. Mensen worden ziek. Langdurig. Invaliderend. Met échte pijn. Afgezonderd in een donkere kamer. Of op jonge leeftijd achter een rollator. Kijk eens om je heen in het straatbeeld: Er lopen veel minder ouderen. Jong en oud met extra groot risico op ernstige ziekte zit thuis, alweer of nog steeds. En die grote gapende kloof in ons midden? Daar liggen de mensen die dood mochten. Bijna 50.000 mensen. Dood.
Het ís tijd om die moeilijke gesprekken met elkaar te voeren. Ongemakkelijk. Toegeven dat we bezig waren ‘de economie’ te redden en niet elkaar. Maar dat deden we. En we zijn dat blijkbaar zo normaal gaan vinden dat we, zelfs nu blijkt dat de grootste winnaar van de pandemie in Nederland ‘de economie’ is, niet meer kunnen stoppen met mensenlevens offeren. Want dat is wat het betekent als we nu alles loslaten. Er is geen groepsimmuniteit. Er is slechts individuele, kortstondige immuniteit. De vaccins helpen méér individuen weerstand te bieden tegen ernstige ziekte, waardoor de ziekenhuizen niet meer zo makkelijk zullen overstromen, maar niet alle. En bij lange na nog niet genoeg. De gezondheidsschade blijft oplopen.
Wie niet acuut ernstig ziek wordt loopt het risico op allerlei gezondheidsschade: Variërend van achteruitgang van al bestaande gezondheidsklachten, tot invaliderend long covid. Daar beschermt die immuniteit niet tegen, want long covid blijkt gewoon een tombola, ook al ben je gevaccineerd. En individuele immuniteit biedt ook geen beschermend muurtje voor mensen die zelf die immuniteit niet opbouwen. Jouw besmetting eindigt niet bij jezelf, tenzij je in quarantaine of isolatie gaat. Doe je dat niet, dan geef je het door. In de keten van besmettingen die jij op gang brengt, zitten naast mensen die de ziekte wel aankunnen, ook gewoon de dood. Onherroepelijk. De oma van je vriendin, de vriend met astma van een kennis van een kennis in Groningen, de nicht van een vriendin van je collega in Kamperland, de pasgeboren zoon van een kennis van een vriend van een vriendin van een kennis in Indonesië. Want het stopt niet omdat jijzelf weer beter wordt. Dat je de schade niet met eigen ogen ziet, wil niet zeggen dat het er niet is. Het virus komt ten einde tussen de muren van je huis, of het eindigt in de dood. Hier zie je dat in een kille grafiek: Bijna 6,9 miljoen mensen dood. In drie jaar tijd. Volgens de officiële tellingen. In werkelijkheid zijn het er nog veel meer.
We kunnen doen alsof de pandemie voorbij is en stilzwijgend accepteren dat we heel veel mensen ziek of dood maken. We kunnen doen alsof we geloven dat corona maar een griepje is en we niet zien hoeveel schade we aanrichten. We kunnen doen alsof het onvermijdelijk is dat die mensen doodgaan. We kunnen doen alsof we geen andere keuze hebben, want “we kunnen niet eeuwig in lockdown”. Ik niet. We doen wat we doen omdat het goedkoper is, niets meer en niets minder. Er is geen enkele goede reden om niet meer te testen, zorgmedewerkers en bezoekers geen goed beschermend mondneusmasker te laten dragen, de binnenlucht te verbeteren, massaal thuis te werken waar dat kan, thuis te blijven als je luchtwegklachten hebt en je te testen als je met corona in aanraking bent geweest. Verstrek die zelftesten gratis. Zet die luchtfilters godbetert in ieder klaslokaal, want zijn we helemaal gek geworden om die kinderen te dwingen naar gebouwen te sturen waar echt (te)velen van hen long covid oplopen? Wat is er in godsnaam mis met ons? Ga mensenlevens redden. En als onze overheid dat niet doet, laten we dan zelf het goede voorbeeld gaan geven.
De tijd van op de rug rollen en overgeven aan het noodlot is wel voorbij. Het is zo’n beetje nu of nooit. Weet je nog toen we zo massaal over Marianne Zwagerman met haar dor hout heen rolden? Nou, in die fase zijn we beland. Met open ogen. We maken mensen ziek en dood omdat het een paar centen scheelt. Om dat te voorkomen hoeven we helemaal niet in lockdown. Weten we best wel. Hou daar toch eens mee op. Hou je corona gewoon thuis. Beter een paar dagen in quarantaine, dan meerdere keren per jaar ziek in bed. Beter een paar dagen goed uitzieken, dan levenslang long covid. Ga mensenlevens redden. Corona is er nog. En stuur een briefje aan minister Kuipers. Waar blijven de antivirale middelen, de mondneusmaskers voor de zorg, de investeringen in een nieuw vaccin die ook transmissie stopt? Waar blijven de schone klaslokalen voor de kinderen? Er is geen groepsimmuniteit. Er is geen beschermend muurtje. We doen survival of the fittest. Niet eens noodgedwongen. We kunnen echt nog veel doen om gezondheid en levens te redden en het kost niet eens zo heel erg veel. Een verandering van mentaliteit vooral, als je het mij vraagt. De economie is gezond. Nu wij nog.
Ik ben antropoloog en schrijfster van de romans De Wil om te Doden, Moordjongens en Ana. Als antropoloog heb me gespecialiseerd in de problematiek rond kindsoldaten. In Sierra Leone was ik betrokken bij de bestrijding van ebola. Momenteel doe ik onderzoek naar de invloed van gedrag op de coronapandemie.
Betreft: Weet je nog toen we zo massaal over Marianne Zwagerman met haar dor hout heen rolden?
Volgens de VVD is er nog teveel dor hout. Corona was, en is, een fantastische manier om van dat dorre hout af te komen. Kijk eens wat een fraai financieel voordeel dat heeft opgeleverd en nog gaat opleveren! Zolang de kwetsbare groep zich niet organiseert en protesteert gaat ze gewoon hun gang.
Het financiële plaatje heet duidelijk voorrang.
Mogelijk kunnen we daar 15 maart verandering in brengen.
PS Dank voor het artikel Ginny.
Met een oplopende uitval uit het arbeidsproces denk ik dat het economische voordeel heel kortdurend zal zijn. Maar tegen de tijd dat dat indaalt is het te laat.
Dank Ginny dat je blijft zeggen hoe het ervoor staat. Het gesprek bij Op1 gaf pijnlijk duidelijk aan dat niemand wil horen wat je vertelde. Ik blijf doen wat ik kan, ook nu dit virus na 3 jaar toch ons huishouden in is gekomen.
Ik hoop dat de ogen van meer mensen opengaan en dat het tij nog gekeerd kan worden.
Beter kan je het niet verwoorden, denk ik.
Degelijk verhaal met duidelijke conclusie.
Opnieuw is, na de aardbevingsellende in Groningen eengoed draaiende economie belangrijker dan het leed van de landgenoten.
De keuzes van de beleidmakers zijn duidelijk. Gelukkig heb ik ook een eigen keuze. Ik kan er voor kiezen om wel of niet naar een feestje te gaan. Ik kan er voor kiezen om thuis te werken als er een groep of corona uitbraak is op mijn werk. (Want ook bij groep kun je afstand bewaren) Ik test mijzelf nog steeds regelmatig. (Wel nu 1 keer corona gehad) Ik sta niet achter de keus van de beleidsmakers, maar wel achter mijn keus om mijzelf en mijn dierbaren zo goed mogelijk te beschermen.
Ginny je voelt je wellicht als een roepende in de woestijn maar ik hoor je wel en ik weet dat er ook anderen zijn die dit horen, loud and clear. Alleen wil het helaas met onze beleidsmakers en vele mensen die niet zelf na willen denken maar niet lukken. En dat is diep triest en uiterst frustrerend.
Als je al niet ziek werd door het virus loop je alsnog de kans het te worden door dit ziekmakende beleid.
Lieve groetjes en dank je wel voor dit artikel.
We leven in een tijd dat iedereen zijn eigen ‘waarheid’ heeft. De hier gepresenteerde ‘waarheid’ is niet de mijne. Ja, er is nog voldoende te verbeteren. Maar ik herinner me nog het artikel in NRC van februari vorig jaar. De lockdown van december 2021, als enige land in Europa, gebaseerd op modellen die alleen het zwartste scenario bevatten, namelijk dat omikron net zo ziekmakend zou zijn als eerdere varianten. Hoewel er al sterke aanwijzingen waren dat dat niet zo was. Er zijn meer gezondheidskanten aan maatregelen dan alleen de virusbestrijding. En gedrag van mensen, inderdaad lastig te sturen. Afgelopen november zat ik in de trein van Rome naar Milaan. Een reis van ruim twee uur. Schuin tegenover mij zat een oudere heer die de helft van de tijd een mondmasker droeg en de helft van de tijd niet. Gelijke ervaringen in Duitsland, waar het masker in de ene deelstaat nog wel verplicht was in het OV en in de andere niet.